چند تا از رشتههای پرطرفدار یا تازه و متفاوت کارشناسی ارشد اینهایی هستندکه در این 2 صفحه معرفی کردهایم؛ باز هم تاکید میکنیم که فقط چندتایشان؛ البته هر کس هر انتخابی کرد و قبول شد، گرایش او بهترین است، حتی اگر بین اینها نباشد. علف باید به دهن بزی خوش بیاید!
MBA یا Master of Business Administration باید به «مدیریت کسبوکار» ترجمه شود اما خیلیها همان عبارت «مدیریت اجرایی» را در نظر میگیرند که برای خودش یک گرایش جداگانه است.این رشته دهانپرکن نخستینبار سال 79 در دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف ارائه شد.
- MBA
شرایط ورود: MBA ذاتا برای کسانی طراحی شده است که پیشزمینه «مهندسی» دارند اما از سایر رشتهها - مثل پزشکی و علوم انسانی - هم میشود سراغ MBA رفت. در ایران گرایشهای زیادی دارد؛ استراتژی، تکنولوژی، کارآفرینی، بازار، سیستمهای اطلاعات مدیریت و ... در حال حاضر، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، دانشگاه صنعتی شاهرود، مؤسسه عالی غیرانتفاعی کیش و دانشگاه علوم و فنون مازندارن MBA ارائه میدهند.
ظرفیت کل این دانشگاهها برای روزانه و شبانه، حدود 125 نفر است. گرایش مدیریت اجرایی هم در چند دانشگاه تدریس میشود که روی هم حدود 50 نفر ظرفیت دارد. البته بعضی دانشگاهها مثل دانشگاه صنعتی شریف، از داوطلبان MBA سابقه کار 3ساله طلب میکنند.
واحدهای درسی: تقریبا رشته پرواحدی است؛ در حالی که برخی رشتهها با 28 واحد، کارشناسی ارشد میدهند، در MBA باید 57 واحد بگذرانید که میشود 5ترم ناقابل.
آخر و عاقبت: یادتان باشد MBA مدیر «کسبوکار» میسازد، نه محقق.برای شما، ته خط تحصیل در دانشگاه است و با تحصیل در این رشته، عملا به دیگران میفهمانید که میخواهید «بیزینس» کنید و از عالم تحصیل بیرون آمدهاید. درست به همین خاطر، برای بچههای MBA، پایاننامه اجباری نیست.
- میکروبیولوژی
وقتی وارد چنین رشتهای بشوید، احتمالا به ذهنتان خطور خواهد کرد که آیا رسالت شما به عنوان اشرف مخلوقات این بوده که 2 سال تمام، آموزش ببینید تا میکروبها- همانهایی که هر روز با صابون از دستهایتان دورشان میکنید- را بشناسید؟ ولی خب، این رشته الان توی بورس است. دلیل هم دارد؛ لابد درستان که تمام شد، میکروبها هم شما را خواهند شناخت و بیخیال شما میشوند!
شرایط ورود
باید مدرک کارشناسی در یکی از رشتههای میکروبشناسی، علوم زیستی و بیوشیمی و ایمونولوژی داشته باشید یا در زمینه پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، دامپزشکی و علوم آزمایشگاهی دکترباشید. کلاس کار را دیدید؟
واحدهای درسی: بعضی درسهای اصلی اینها هستند: بیولوژی مولکولی پیشرفته، میکروسکوپ الکترونیک، قارچشناسی، انگلشناسی و...
آخر و عاقبت: هر سال 6 دانشگاه شهید چمران اهواز، شهید بهشتی، شاهد، تهران، الزهرا و اصفهان فقط 50 دانشجو میگیرند، آن وقت بیلیون بیلیون میکروب هر روز دارند آدمها را مریض میکنند؛ پس طبیعی است که هیچ میکروبیولوژیستی بیکار نمیماند.
- مهندسی صنایع؛ سیستمهای اقتصادی و اجتماعی
یکی از 3 گرایش مهندسی صنایع است که انگار وارد مقوله اقتصاد و جامعهشناسی هم شده. میگویند هدف از این گرایش، تربیت آدمهایی است که بتوانند با تکنیکهایی که یادشان میدهند، سیستمهای پیچیده فنی، اقتصادی، اجتماعی و... را شناسایی، تحلیل و اصلاح کنند.
برای فهمیدن اینکه چطور میشود از این کارهای جالب کرد، بروید کارشناسی ارشد سیستمهای اقتصادی و اجتماعی بخوانید. ما بیشتر از این متوجه موضوع نشدیم.
شرایط ورود: شرایط خاصی ندارد. البته مدرک کارشناسی (از هر نوعی) و IQ به اندازه کافی میخواهد لابد!
اما با توجه به ظرفیت حدودا 100نفری دانشگاههای دولتی و دروس کم کنکور ورودی، قبولی این رشته به نظر خیلیها «هلو» میآید و اکثر فارغالتحصیلهای رشتههای متالوژی، عمران، ریاضی و... که از قبولی در رشته خودشان ناامید شدهاند، برای گرایش ایدئال شما دندان تیز میکنند.
واحدهای درسی: برنامهریزی ریاضی، اقتصادسنجی، اقتصاد خرد و کلان پیشرفته، مدیریت زمان و شبیهسازی کامپیوتر. البته قسمت مشکل کار، 6 پروژه پژوهشی است که به هیچ عنوان نمیشود دودرشان کرد.
آخر و عاقبت: با توجه به اینکه مهندسی صنایع یا همان آچار فرانسه، نخود هر آشی است و بدون این دانشمندان، چهار چرخ مملکت لنگ میماند، نگران نباشید؛ بیکار نمیمانید.
- نانوشیمی
شما با آموختن چنین چیزی به علمی فرارشتهای میرسید که در تمام زمینههای علوم محض و فنی – مهندسی وارد میشود تا با شیمی مینیاتوری و ذرهبینی، به ساخت وسایل کوچک و باکیفیت برسد.(هر «نانو» یک میلیاردم میلیمتر است).
شرایط ورود: این یک گرایش ویژه در رشته شیمی بوده و لابد سرقفلیاش با خودشان است.
واحدهای درسی: جمعا 32واحد آموزشی – پژوهشی خواهید داشت که شامل اینها میشوند: ریاضیات پیشرفته در نانوتکنولوژی، مکانیک کوانتومی، اصول نانوتکنولوژی، پدیده انتقال در نانو و...
آخر و عاقبت: هر سال فقط 10 نفر شایستگی آگاه شدن از رموز تکنولوژی نانو در دانشگاههای کاشان و تهران را پیدا میکنند و فیالفور در مراکز تحقیق و توسعه شیمی و مهندسی شیمی مشغول میشوند.
- مهندسی هستهای
اگر میگویید «انرژی هستهای حق مسلم ماست» بدانید که علمش را هم باید خودمان به دست بیاوریم وگرنه دیدهاید که غربیها چه تعصبی به این علم و انرژی دارند و حاضر نیستند یک گوشه چشم کسی به هسته اتم بیفتد. این رشته با همین استدلال ساده- آن هم تنها در مقطع کارشناسی ارشد – راهافتاده. 2 گرایش راکتور و پرتو پزشکی دارد که اولی صنعتی و دومی برای کاربردهای پزشکی است.
شرایط ورود: باید فارغالتحصیل رشتههای فیزیک، مکانیک یا برق باشید که بتوانید از پس این رشته بربیایید. دانشگاههای شریف، امیرکبیر، شهید بهشتی و شیراز سالی 100 دانشجو میگیرند.
واحدهای درسی: قرار است توی این دوره، شما را طوری مورد تربیت علمی و فنی قرار دهند که بتوانید دل هسته را بشکافید و در شاخههای کاربردی آن هم کار کنید.
آخر و عاقبت: شما یک مهندس منحصر به فرد میشوید که به کار صنایع هستهای کشور میآیید. غیر از این، اگر پرتو پزشکی خوانده باشید، میروید توی صف مهندسی پزشکی و رادیولوژی.
- زیستشناسی سلولی تکوینی
«رویانا» را یادتان هست؟ همان ببعی نازی که با روش شبیهسازی متولد شد. این بره، محصول تلاش متخصصان این رشته بود.
شرایط ورود: اگر سال دوم دبیرستان به عشق پزشکی رشته تجربی را انتخاب کردهاید و ناکام شدهاید،به شرط داشتن کارشناسی زیستشناسی، بروید سراغ این رشته؛ پشیمان نمیشوید. دانشگاههای اراک، تربیت معلم، رازی کرمانشاه، شیراز، مشهد و لرستان این گرایش را ارائه میدهند.
واحدهای درسی: به شما یاد میدهند که شروع به پژوهش و تحقیق روی سلولهای بنیادی کنید؛ ضمن اینکه کلی هم در مورد جنینشناسی بهتان آموزش میدهند.
آخر و عاقبت: میشوید دانشمند علوم زیستشناسی؛ زرنگهای این رشته هم میروند جایی مثل مؤسسه رویان.
- مهندسی IT
از آن رشتههای جدید، به روز و باکلاس است و یک طورهایی به دنیای مجازی و دیجیتال و مدیریت اطلاعاتیای که در آن است، ربط دارد. اگر IT بخوانید، سروکارتان با مطالعه، طراحی، توسعه و پشتیبانی یا مدیریت سیستمهای اطلاعاتی مبتنی بر رایانه خواهد بود.
شرایط ورود: لیسانسهای مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات برای قبولی در آن، سر میدهند. این رشته 5 گرایش دارد؛ مخابرات امن، سیستمهای تکنولوژی اطلاعات، امنیت اطلاعات، تجارت الکترونیک و طراحی و تولید نرمافزار. هر سال هم 120 نفر افتخار دانشجویی ارشد این رشته در دانشگاههای خواجه نصیر، امیرکبیر، تربیت مدرس، علم و صنعت و قم را به دست میآورند.
واحدهای درسی: اطلاعات و فناوری اطلاعات، مدیریت برنامهریزی منابع اطلاعات، فناوری و مدلهای کسب و کار الکترونیک، معماری برنامهسازی تحت وب، شبکههای رایانه و انتقال دادهها و... از دروس اجباری هستند. با این حال این اختیار را هم دارید که واسطهای تجارت الکترونیک، سیستمهای خبری، مهندسی دانش و مدیریت دانایی را پاس کنید.
آخر و عاقبت: نگران نباشید، عاقبت به خیر میشوید. یک نگاه به واحدهای درسی بیندازید! کافی است فقط یکیشان را یاد بگیرید.
- مطالعات زنان: هنوز هم هستند مردهایی که زن جماعت را ضعیفه خطاب میکنند اما غافلند از اینکه جامعه بشری، بالاخره به اهمیت این نیمه خودش پی برده و حالا دارد به جبران غفلتهای گذشته، تحقیقات گستردهای در مورد آنها میکند. همین هم شده که گرایش تازهای برای جامعهشناسی تاسیس کردهاند.
شرایط ورود: خاص فارغالتحصیلان جامعهشناسی است؛ سالی 50 نفرشان در دانشگاههای علامه، شیراز، تهران، تربیت مدرس و الزهرا متخصص زنان میشوند.
واحدهای درسی: طول دوره کارشناسی ارشد این رشته 2 سال و نیم با 32 واحد درسی است. زن در اسلام، نقش زن در توسعه،حقوق زن، جامعهشناسی جنسیت، بهداشت زن، روانشناسی زن، تاریخ تحولات حقوق زن و حقوق قضائی و جزائی زن و البته 2 واحد سمینار، مباحثی هستند که دانشجو به آنها میپردازد.
آخر و عاقبت: اقلش این است که یک فمینیست مجهز به علوم مختلف مرتبط با زنان میشوید که دیگر کسی حریفتان نمیشود. اما اگر بیطرف بمانید و از علمتان درست استفاده کنید، میتوانید وارد سطوح برنامهریزی کلان کشور و سیاستگذاریهای مربوط به زنان شوید.